ENİŞTEYİ TAVANA ASMA GELENEĞİ ...

ENİŞTEYİ TAVANA ASMA GELENEĞİ ...

Of'un Geçitli Köyü'nde eskiden bir gelenek varmış ; belki halen devam ediyordur. Bunu bir kitapta buldum da sizinle paylaşayım dedim.( Yrd.Dç.Dr.Zeki Arslantürk- Doğu K.deniz'de Çay Mono Kültürü ve Sosyo-Ekonomik Değişme ; İst. Üniv. Sosyoloji Konferansları 21.Kitap -1986 - sayfa 126)
Yazının bu kısmı özetle uzak köylerdeki insanları buluşturan düğün, dernek eğlenceleri , cenaze merasimleri esnasında yapılan bazı edimleri anlatıyor.
Enişteyi tavana asma ise düğünün son safhası olan "Yedileme" esnasında oluyor. Yemekler, öcellikle sahanda yumurta, damatın yemek tahmini falan ...
Tatlılar yenildikten sonra enişte gelinin genç akrabalarınca yakalanıyormuş ve tavandan asılan bir iple baş aşağı sarkıtılıyormuş : ) Sonra da aşağıdaki türkü söyleniyormuş :

Enişteyi astiler
Kuru gürgen dalina
Kaynanasi yok midur
Gelsun baksun halina ?
Helessa, helessa !

Aldum bir okka tutun
Koydum oni havana
Eniştenun ayaği
Hemen çitki tavana
Helessa, helessa, yessa !

Kizilağaç talinda
Kediye bak kediye
Haçan funduk yoğidi
Ne çağirdun yediye ?
Helessa, helessa, yessa !

Kaynanasi yoğisa
Kayuncuği yok midur ?
Kayincuği yoğisa
Balduzcuği yok midur ?
Balduzcuği yoğisa
Cevzicuği yok midur ?
Helessa, helessa, yessa !

Gelin anası bu esnada enişteyi asılı kalmaktan kurtarmak için fındık ve cevzileri sofraya dizermiş. Ayna, tarak, mendil, çakı vb. hediyeliklerin de istenenler arasında olduğu sıkça gözlenirmiş.
Kitaba göre bu gelenek Başkurt Türkleri'nde de varmış. " Kivey örlükten öteye geçmez"
( güvey tavandaki kirişten öteye geçmez) sözü ile bu gelenek arasında bağlantı kurulmaya çalışılmış. Bu geleneğin Trabzon'dan başka Rize'de de bazı yerlerde icra edildiğinden bahsetmiş yazar.
Sözkonusu yazıya kaynak olarak eklenen eserler de şunlar :

1.Besim Darkot- Karadeniz Bölgesi- ****** Ünv. İşletme Fakültesi Ders Notları
2.Turgut Günay- Enişteyi Tavana Asma Geleneği- Türk Folklor Araştırmaları Dergisi- Cilt 12.s.6560.